Witamy w samouczku języka hiszpańskiego. Wszystkich tych informacji oraz wielu innych możecie nauczyć sie w naszej szkole Perfect ul. Św Marcin 26 w Poznaniu...

Czas teraźniejszy odmiana czasowników regularnych orzaz nieregularnych

W języku hiszpańskim istnieją trzy grupy czasowników. Zależnie czy są  zakończone na: 1. -ar, 2. -er, 3. -ir.  Odmieniają się przez odcięcie końcówki bezokolicznika (-ar, -er, -ir) i zastąpienie jej  końcówkami osobowymi ,które przedstawiamy poniżej:

ODMIANA CZASOWNIKÓW REGULARNYCH W CZASIE TERAŹNIEJSZYM

1.  trabaj-o 2.  trabaj-as 3.  trabaj-a 4.  trabaj-amos 5.  trabaj-áis 6.  trabaj-an

comer 1.  com-o 2.  com-es 3.  com-e 4.  com-emos 5.  com-éis 6.  com-en

vivir 1.  viv-o 2.  viv-es 3.  viv-e 4.  viv-imos 5.  viv-ís 6.  viv-en

CZASOWNIKI NIEREGULARNE : należy nauczyć sie na pamięc ale dla ułatwienia charakteryzują się one podobnymi  zasadami odmiany.

Reguła zamiany samogłosek:

-o-na-ue-:polega na zamianie tematowego-o-na-ue-.  (contar, encontrar , dormir , costar , recordar, acordar, acostar, aprobar, comprobar, costar, volver....

poder:

Osoba	Singular-  l. poj	Plural - l. mn
1.osoba	yo puedo	nosotros podemos
2 osoba	tú puedes	Vosotros podéis
3 osoba	él, ella, usted puede	ellos, ellas, ustedes pueden

1.    

-una -uejugar(grać)jako jedyny wykazuje wymianęu»ue(juego, juegas etc.)
-e-na-ie-Następuje tu wymiana tematowego-e-na-ie-.

Querer-chcieć

Osoba	Singular-  l. poj	Plural - l. mn
1.osoba	yo quiero	nosotros queremos
2 osoba	tú quieres	Vosotros queréis
3 osoba	él, ella, usted quiere	ellos, ellas, ustedes quieren

pensar - myśleć

Osoba	Singular-  l. poj	Plural - l. mn
1.osoba	yo pienso	nosotros pensamos
2 osoba	tú piensas	vosotros pensáis
3 osoba	él, ella, usted piensa	ellos, ellas, ustedes piensan

Podobnie odmienia się także czasownik adquirir /i:ie/ (adquiero, adquieres etc.) oraz inne perder, defender  , cerrar , comenzar , empezar , entender , perder , pensar, sentir ...

-e-na-i-Polega na zmianie-e-w temacie na-i-.

pedir - prosić

	Singular (liczba pojedyncza)	Plural (liczba mnoga)
1.osoba	yo pido	nosotros pedimos
2 osoba	tú pides	vosotros pedís
3 osoba	él, ella, usted pide	ellos, ellas, ustedes piden

Inne czasownimi: pedir, servir. Zamiana następuje we wszystkich osobach oprócz pierwszej i drugiej liczby mnogiej.

CZASOWNIKI NA -UIR

Pojawia się w ich odmianie dodatkowe-y-.

influir - wpływać, oddziaływać

	Singular (liczba pojedyncza)	Plural (liczba mnoga)
1.osoba	yo influyo	nosotros influimos
2 osoba	tú influyes	vosotros influís
3 osoba	él, ella, usted influye	ellos, ellas, ustedes influyen

CZASOWNIKI NA -CER, CIR

Pierwsza osoba liczby pojedyńczej tych czasowników kończy się na-zco.

conocer - znać

	Singular (liczba pojedyncza)	Plural (liczba mnoga)
1.osoba	yo conozco	nosotros conocemos
2 osoba	tú conoces	vosotros conocéis
3 osoba	él, ella, usted conoce	ellos, ellas, ustedes conocen

CZASOWNIKI NA -GO

Spora liczba czasowników kończy się w 1 osobie l. poj. na-go.

Salir - wychodzić

	Singular l.poj	Plural l.mn
1.osoba	yo salgo	nosotros salimos
2 osoba	tú sales	vosotros salís
3 osoba	él, ella, usted sale	ellos, ellas, ustedes salen

poner - kłaść

	Singular (liczba pojedyncza)	Plural (liczba mnoga)
1.osoba	yo pongo	nosotros ponemos
2 osoba	tú pones	vosotros ponéis
3 osoba	él, ella, usted pone	ellos, ellas, ustedes ponen

tener - mieć

	Singular (liczba pojedyncza)	Plural (liczba mnoga)
1.osoba	yo tengo	nosotros tenemos
2 osoba	tú tienes	vosotros tenéis
3 osoba	él, ella, usted tiene	ellos, ellas, ustedes tienen

venir (przychodzić)- vengo, Traer – traigo, decir (powiedzieć)- digo, hacer (robić)- hago.

CZASOWNIKI NA -UAR

Tu mamy akcent nadu. actuar - działać

	Singular (liczba pojedyncza)	Plural (liczba mnoga)
1.osoba	yo actúo	nosotros actuamos
2 osoba	tú actúas	vosotros actuáis
3 osoba	él, ella, usted actúa	ellos, ellas, ustedes actúan

Wyjątkiem są tu czasowniki na-cuar, -guarktóre odmieniają siębezakcentowanegou:averiguar(sprawdzać) - averiguo, averiguasetc.

CZASOWNIKI NA -IAR

Czasami przy czasownikach zakończonych na-iarpojawia się akcentowaneíw odmianie: enviar - wysyłać

	Singular (liczba pojedyncza)	Plural (liczba mnoga)
1.osoba	yo envío	nosotros enviamos
2 osoba	tú envías	vosotros enviáis
3 osoba	él, ella, usted envía	ellos, ellas, ustedes envían

ale:

odiar - nienawidzić

	Singular (liczba pojedyncza)	Plural (liczba mnoga)
1.osoba	yo odio	nosotros odiamos
2 osoba	tú odias	vosotros odiáis
3 osoba	él, ella, usted odia	ellos, ellas, ustedes odia

W przypadku odmiany czasowników częściowo nieregularnych możemy pomocniczo napisać czasownik w formie dwóch kolumn 3 os w l. Poj i mn. zaznaczając tzw. zasadę buta lub jak niektórzy mówią skarpetką; lub jak to w naszej szkole nazwaliśmy „elką „L) – to co poza „L-ką , skarpetka i butem” pozostaje bez zmian literowych np.:

• QUERER (E:IE)

Quiero	Queremos
Quieres	Quereis
Quiere	Quieren

Całkowicie nieregularne czasowniki :Poniżej przedstawiamy najważniejsze:

SER , ESTAR,TENER, SABER, HABER, DAR,IR.

	TENER	SABER
Yo	tengo	sé
Tu	tienes	sabes
El/Ella	tiene	sabe
Nosotros/-as	tenemos	sabemos
Vosotros/-as	tenéis	sabéis
Ellos/Ellas	tienen	saben

ser - być

	Singular (liczba pojedyncza)	Plural (liczba mnoga)
1.osoba	yo soy	nosotros somos
2 osoba	tú eres	vosotros sois
3 osoba	él, ella, usted es	ellos, ellas, ustedes son

estar - być, znajdować się

	Singular (liczba pojedyncza)	Plural (liczba mnoga)
1.osoba	yo estoy	nosotros estamos
2 osoba	tú estás	vosotros estáis
3 osoba	él, ella, usted está	ellos, ellas, ustedes están

haber - czasownik posiłkowy PRZYDATNY BY TWORZYĆ CZASY W HISZPAŃSKIM;)

	Singular (liczba pojedyncza)	Plural (liczba mnoga)
1.osoba	yo he	nosotros hemos
2 osoba	tú has	vosotros habéis
3 osoba	él, ella, usted ha	ellos, ellas, ustedes han

dar - dawać

	Singular (liczba pojedyncza)	Plural (liczba mnoga)
1.osoba	yo doy	nosotros damos
2 osoba	tú das	vosotros dais
3 osoba	él, ella, usted da	ellos, ellas, ustedes dan

ir - iść

	Singular (liczba pojedyncza)	Plural (liczba mnoga)
1.osoba	yo voy	nosotros vamos
2 osoba	tú vas	vosotros vais
3 osoba	él, ella, usted va	ellos, ellas, ustedes van

Czasownik BYĆ w języku hiszpańskim SER, ESTAR, HABER

W języku hiszpańskim mamy 3 sposoby wyrażania czasownika być:SER, ESTAR, HABER

estar - być, znajdować się

	Singular (liczba pojedyncza)	Plural (liczba mnoga)
1.osoba	yo estoy	nosotros estamos
2 osoba	tú estás	vosotros estáis
3 osoba	él, ella, usted está	ellos, ellas, ustedes están

ser - być

	Singular (liczba pojedyncza)	Plural (liczba mnoga)
1.osoba	yo soy	nosotros somos
2 osoba	tú eres	vosotros sois
3 osoba	él, ella, usted es	ellos, ellas, ustedes son

Podobnie jak w języku polskim pomijamy osobę, mówimy bardzo często zamiast Ja jestem zadowolony. – jestem zadowolony.

CZASOWNIK BYĆ - HABER  nie zmienia swojej formy.HAY ( czytamy: aj ),która w zależności od kontekstu może znaczyć "jest/są" lub "znajduje się/znajdują się"Haber odmienia się przez osoby, kiedy występuje w funkcji czasownika posiłkowego i tworzy  czasy złożonych

Po HAY nie używamy rodzajników określonych TYLKO nieokreślone (un, una, unos, unas) oraz:przysłowki i przyimki jak: poco(s) -mało ,mucho(s) - dużo , algunos - kilka i liczebniki.

haber - czasownik posiłkowy PRZYDATNY BY TWORZYĆ CZASY W HISZPAŃSKIM;)

	Singular (liczba pojedyncza)	Plural (liczba mnoga)
1.osoba	yo he	nosotros hemos
2 osoba	tú has	vosotros habéis
3 osoba	él, ella, usted ha	ellos, ellas, ustedes han

SER i ESTAR.

Jedna z podstawowych zagadnień gramatycznych , która poruszamy na naszych zajęciach w szkole Perfect to różnica międzySER i ESTAR.

SERoznacza pochodzenie, aESTARmiejsce przebywania :Estamos en Polonia - Jesteśmy ( przebywamy) w Polsce. Somos polacos - Jesteśmy Polakami

SERużywamy, aby mówić o (stałych, trwałych) cechach wyglądu i charakteru, a ESTARkiedy mówimy o samopoczuciu i stanach przejściowych.

Przykłady: Jordi es guapo. - Jordi jest ładny. Ana esta enferma - Ana jest chora

Mowa  zależna

Mowę zależnąużyjemy aby powtórzyć, przekazać czyjąś wypowiedź. Występuje tu następstwo czasów.

Jak dokonać PRZEKSZTAŁCENIA ....
Verbo introductor (decir)		Estilo Directo	Estilo Indirecto
Presente/Preterito Perfecto	}	PRESENTE/PASADO =>	PRESENTE/PASADO
		FUTURO =>	FUTURO
Preterito Perfecto Preterito Indefinido/Imperfecto/ Pluscuamperfecto	}	PRESENTE =>	PRETERITO IMPERFECTO
		PRETERITO PERFECTO =>	PRETERITO PLUSCUAMPERFECTO/INDEFINIDO
		PRETERITO INDEFINIDO =>	PRETERITO PLUSCUAMPERFECTO/INDEFINIDO
		PRETERITO IMPERFECTO	PRETERITO IMPERFECTO
		FUTURO=>	CONDITIONAL

Pretérito Anterior czyli Czas Zaprzeszły

Pretérito Anteriorwyraża czynności w przeszłości, które wydarzyły się przed inną czynnością mającą miejsce również w przeszłości. Odmieniamy czasownikhaberw czasie Pretérito Perfecto Simple lub Pretérito Indefinido - pełni on w zdaniu funkcję tzw. czasownika posiłkowego i dodajęmy czasownik właściwy w postaciParticipios Pasado.

Participio Pasado to imiesłów biernyczasownika opisujący czynność,akcję, którą chcemy wyrazić. Pretérito Perfecto Simple de HABER

Odmiana HABER przez osoby w Pretérito Perfecto Simple de Indicativo
yo	HUBE
tu	HUBISTE
el/ella/Vd.	HUBO
nosotros/-as	HUBIMOS
vosotros/-as	HUBISTEIS
ellos/ellas/Vds.	HUBIERON

Participios Pasado

Tworzymy łatwo wg zasady: do czasowników zkończonych na -ar dodajemy końcówkę -ado natomiast do czasowników zkończonych na -er, -ir dodajemy końcówkę -ido (np.: entrar-entrado, vivir - vivido)

Oprócz regularnie tworzonych Participio Pasado istneją jak to zwykle bywa;( równieżnieregularneNajczęsciej używane znajdziecie poniżej:Partcipio Pasado :

SER	SIDO	BYĆ
VER	VISTO	WIDZIEĆ
PONER	PUESTO	KŁAŚĆ
ESCRIBIR	ESCRITO	PISAĆ
ABRIR	ABIERTO	OTWIERAĆ
VOLVER	VUELTO	WRACAĆ
HACER	HECHO	ROBIĆ
ROMPER	ROTO	ŁAMAĆ
DECIR	DICHO	MÓWIĆ

Preterito Perfecto (Perfecto Compuesto)

Preterito Perfecto(Perfecto Compuesto) użyjemy do wyrażania czynności, która miała miejsce w przeszłości i wydarzyła się przed inną czynnością w przeszłości.

Pytania tworzy się poprzez postawienie na początku zdania odwróconego pytajnika ¿ następnie postępujemy zgodnie z konstrukcją, podmiot jest najczęściej pomijany, ponieważ już sam odpowiednio odmieniony czasownik posiłkowy wskazuje nam adrestata pytania.

¿(PODMIOT) +Pretérito Perfecto Simple de HABER + Participio Pasado +...? ¿(Ella) empezó a llorar en cuanto hubo oido toda la verdad? (Czy (Ona) zaczęła płakać jak tylko usłyszała całą prawdę?)

Przeczenia tworzymy natomiast za pomocąNO, które stawiamy między podmiotem, a czasownikiem posiłkowym HABER odpowiednio odmieniony. Jeżeli, nie używamy podmiotu toNOtrafia na początek zdania przed czasownik posiłkowy.

(PODMIOT) +NO + Pretérito Perfecto Simple de HABER + Participio Pasado +... Estuvieron tranquilos hasta que no hubo perdido la maleta. (Byli spokojni, dopóki nie zgubili walizki.)

ODMIANA CZASOWNIKA ZWROTNEGO

Zaimek Zwrotny ( Pronombres Reflexivos )odpowiednio odmieniony wstawiamy przed czasownik posiłkowyHABER( odmieniony ), natomiast poPretérito Perfecto Simple de HABER znajduje się czasownik właściwy w formirImiesłowu Biernego(Participio Pasado).

Odmiana LEVANTARSE w Pretérito Anterior
yo	ME	HUBE LEVANTADO
tu	TE	HUBISTE LEVANTADO
el/ella/Vd.	SE	HUBO LEVANTADO
nosotros/-as	NOS	HUBIMOS LEVANTADO
vosotros/-as	OS	HUBISTEIS LEVANTADO
ellos/ellas/Vds.	SE	HUBIERON LEVANTADO

Charakterystyczne dla tego czasu są określniki:

APENAS	LEDWO, ZALEDWIE
ASÍ QUE	TAK WIĘC
EN CUANTO	JAK TYLKO
EN SEGUIDA QUE	JAK TYLKO
LUEGO QUE	POTYM JAK
TAN PRONTO COMO	JAK TYLKO, TAK SZYBKO JAK
DESPUÉS	ZARAZ PO
UNA VEZ QUE	JAK TYLKO

PRETERITO INDEFINIDOto czas przeszły dokonany.

CZASOWNIK REGULARNY  W PRETERITO INDEFINIDO

Odmiana CZASOWNIKÓW REGULARNYCH w Preterito Indefinido.
PODMIOT	HABLAR	COMER	VIVIR
yo	HABLÉ	COMI	VIVI
tu	HABLASTE	COMISTE	VIVISTE
el/ella/Vd.	HABLÓ	COMIÓ	VIVIÓ
nosotros/-as	HABLAMOS	COMIMOS	VIVIMOS
vosotros/-as	HABLASTEIS	COMISTEIS	VIVISTEIS
ellos/ellas/Vds.	HABLARON	COMIERON	VIVIERON

w koniugacjach -er i -ir czasowniki odmieniają się w ten sam sposób więc ułatwi nam to naukę.

tak odmieniamy również:ayundar, beber, casarse,comprar, escribir, nacer, recibir, salir, terminar, vivir, vender.....

Najczęsciej używane czasowniki nieregularne w czasie PRETERITO INDEFINIDO :

	yo	tu	el/ella	nosotros/-as	vosotros/-as	ellos/ellas
andar	anduve	anduviste	anduvo	anduvimos	anduvisteis	anduvieron
conducir	conduje	condujiste	condujo	condujimos	condujisteis	condujeron
dar	di	diste	dio	dimos	disteis	dieron
decir	dije	dijiste	dijo	dijimos	dijisteis	dijeron
dormir	dormi	dormiste	durmio	dormimos	dormisteis	durmieron
estar	estuve	estuviste	estuvo	estuvimos	estuvisteis	estuvieron
hacer	hice	hiciste	hizo	hicimos	hicisteis	hicieron
ir	fui	fuiste	fue	fuimos	fuisteis	fueron
leer	lei	leiste	leyo	leimos	leisteis	leyeron
morir	mori	moriste	murio	morimos	moristeis	murieron
pedir	pedi	pediste	pidio	pedimos	pedisteis	pidieron
poder	pude	pudiste	pudo	pudimos	pudisteis	pudieron
poner	puse	pusiste	puso	pusimos	pusisteis	pusieron
producir	produje	produjiste	produjo	produjimos	produjisteis	produjeron
proponer	propuse	propusiste	propuso	propusimos	propusisteis	propusieron
querer	quise	quisiste	quiso	quisimos	quisisteis	quisieron
saber	supe	supiste	supo	supimos	supisteis	supieron
ser	fui	fuiste	fue	fuimos	fuisteis	fueron
sentir	senti	sentiste	sintio	sentimos	sentisteis	sintieron
traducir	traduje	tradujiste	tradujo	tradujimos	tradujisteis	tradujeron
tener	tuve	tuviste	tuvo	tuvimos	tuvisteis	tuvieron
traer	traje	trajiste	trajo	trajimos	trajisteis	trajeron
venir	vine	viniste	vino	vinimos	vinisteis	vinieron
vestir	vesti	vestiste	vistio	vestimos	vestisteis	vistieron

W tym czasie często czasowniki zakończone na-car, -gari-zarmają temat zakończony odpowiednio na-qu, -gui-cw 1 osobie liczby pojedyńczej. np. buscar – busqué, cruzar - crucé

W czasownikach w 3. osobie l.poj i l.mn występuje zamianae => i. mentir (mentí, mentiste, mintió, mentimos, mentisteis, mintieron) , servir (serví, serviste, sirvió, servimos, servisteis, sirvieron) ,sentirse (me sentí, te sentiste, se sintió, nos sentimos, os sentisteis, se sintieron)

reirse (me reí, te reiste, se rió, nos reimos, os reisteis, se rieron)

Zamianainaydotyczy 3. osoby liczby pojedyńczej i mnogiej. leer (leí, leiste, leyó, leimos, leisteis, leyeron), construir (construí, construiste, construyó, construimos, contruisteis, construyeron) , oir (oí, oiste, oyó, oimos, oisteis, oyeron)

Preterito Pluscuamperfecto

Preterito Pluscuamperfectoto czas zaprzeszły do wyrażania czynności przeszłych dokonanych.
Leí lo que me habías escrito. - Przeczytałem to, co mi napisałeś.

(Podmiot- niekoniecznie musi być) + Pretérito imperfecto de HABER + Participio Pasado + dopełnienie.

Pretérito imperfecto de HABER jest toczasownik posiłkowy HABERodmieniany wPreterito Imperfecto . Participio Pasado to imiesłów bierny. Zasada tworzenia poniżej.

Pretérito imperfecto de HABER

Odmiana HABER przez osoby w Preterito Imperfecto
yo	HABIA
tu	HABIAS
el/ella/Vd.	HABIA
nosotros/-as	HABIAMOS
vosotros/-as	HABIAIS
ellos/ellas/Vds.	HABIAN

Participios Pasado

Tworzymy łatwo wg zasady: do czasowników zkończonych na -ar dodajemy końcówkę -ado

do czasowników zkończonych na -er, -ir dodajemy końcówkę -ido (np.: entrar-entrado, vivir - vivido)

Oprócz regularnie tworzonych Participio Pasado istneją jak to zwykle bywa;( równieżnieregularneNajczęsciej używane wymienimy poniżej:Partcipio Pasado :

SER	SIDO	BYĆ
VER	VISTO	WIDZIEĆ
PONER	PUESTO	KŁAŚĆ
ESCRIBIR	ESCRITO	PISAĆ
ABRIR	ABIERTO	OTWIERAĆ
VOLVER	VUELTO	WRACAĆ
HACER	HECHO	ROBIĆ
ROMPER	ROTO	ŁAMAĆ
DECIR	DICHO	MÓWIĆ

Preterito Pluscuamperfectoużywamydo wyrażania czynności zaprzeszłej, gdy mówimy o zdarzeniu mającym miejsce w przeszłości, które wydarzyło się przed inną czynnością mającą miejsce również w przeszłości. Również gdy mówimy o  wydarzeniu będącym w związku z czasem Preterito Perfecto. CzasuPreterito Pluscuamperfectoużywa się często  z takimi słówkami jak "durante" -przez i "desde"  - od w celu wyrażenia czynności trawjącej w przeszłości lub momentu rozpoczęcia czynności w przeszłości.

Habían trabajado durante mucha horas. (Pracowali przez wiele godzin.)

Pytania tworzy się poprzez postawienie na początku zdania odwróconego pytajnika ¿ następnie postępujemy zgodnie z konstrukcją, podmiot najczęściej pomijamy.

¿(PODMIOT) +Pretérito imperfecto de HABER + Participio Pasado +...?

Mi madre se enfadó conmigo. ¿(Tú)Le habías dicho algo malo sobre mi? (Moja mama się na mnie obraziła. Czy (ty) powiedziałeś jej o mnie coś złego?)

Przeczenia tworzymy natomiast za pomocąNO, które stawiamy między podmiot, a czasownikiem posiłkowym HABER odpowiednio odmieniony.

(PODMIOT) +NO + Pretérito imperfecto de HABER + Participio Pasado +...

(Yo) no había comido dulce desde el 1 de enero hasta esta mañana. ((Ja) nie jadłam słodyczy od 1 stycznia do dzisiejszego ranka.)

PRETERITO IMPERFECTO – przeszły niedokonany

Hiszpański czas Preterito Imperfecto jest odpowiednikiem polskiego czasu niedokonanego do wyrażania czynności, które trwały w przeszłości przez pewien czas lub powtarzały się. 
Przykłady: Al tener siete años ya sabía escribir. Mając siedem lat już umiała pisać. Cada verano pasabamos en la casa de mi abuela. Każde lato spędzaliśmy w domu mojej babci

ODMIANA CZASOWNIKÓW W PRETERITO IMPERFECTO

Odmiana CZASOWNIKÓW REGULARNYCH w Preterito Imperfecto.
PODMIOT	CANTAR	BEBER	VIVIR
yo	CANTABA	BEBIA	VIVIA
tu	CANTABAS	BEBIAS	VIVIAS
el/ella/Vd.	CANTABA	BEBIA	VIVIA
nosotros/-as	CANTABAMOS	BEBIAMOS	VIVIAMOS
vosotros/-as	CANTABAIS	BEBIAIS	VIVIAIS
ellos/ellas/Vds.	CANTABAN	BEBIAN	VIVIAN

W koniugacjach -er i -ir czasowniki odmieniają się w ten sam sposób!;)

CZASOWNIKI NIEREGULARNE W PRETERITO IMPERFECTO:
Niewiele na nasze szczęscie jest czasowników  nieregularnych  w Preterito Imperfecto.

CZASOWNIKI W PEŁNI NIEREGULARNE
PODMIOT	SER	IR	VER
yo	ERA	IBA	VEIA
tu	ERAS	IBAS	VEIAS
el/ella/Vd.	ERA	IBA	VEIA
nosotros/-as	ERAMOS	IBAMOS	VEIAMOS
vosotros/-as	ERAIS	IBAIS	VEIAIS
ellos/ellas/Vds.	ERAN	IBAN	VEIAN

Możemy użyć Preterito Imperfecto do wyrażania powodów przyczyn innych sytuacji, zjawisk jakie zaszły również w przeszłości.

Ayer estaba muy ocupado y por eso no te llamé. (Wczoraj byłem bardzo zajęty, dlatego do ciebie nie zadzwoniłem.)

Czasu Preterito Imperfecto używa się również do  do opisywania wyglądu oraz zachowań osób i rzeczy w odniesieniu do przeszłosci. Czasu tego używamy również do wyrażania próśb (forma grzecznościowa)

Queríamos comer algo de la cocina española. (Chcieliśmy zjeść cos z kuchni hiszpańskiej.)

¿(Tú) viajabas mucho?  (Czy (Ty) dużo podróżowałeś?)

Przeczenia tworzymy natomiast za pomocąNO, które stawiamy między podmiotem, a czasownikiem odpowiednio odmieniony.  Preterito Imperfecto: często używamy następujacych określników czasu:a veces -czasem, de vez en cuando -czasami,antes-przedtem, cada lunes -w każdy poniedziałek , todos los dias -codziennie

Futuro Imperfecto

Futuro Imperfectoużyjemy do mówienia o czynnościach przyszłych. W języku potocznym zastępowany jest przez konstrukcjęir + a + infinitivo.Maria va a enseñarme italiano. - Maria będzie uczyć mnie włoskiego.

ODMIANA CZASOWNIKÓW W FUTURO IMPERFECTO

Odmiana CZASOWNIKÓW REGULARNYCH w Futuro Imperfecto.
PODMIOT	CANTAR	BEBER	VIVIR
yo	CANTARÉ	BEBERÉ	VIVIRÉ
tu	CANTARÁS	BEBERÁS	VIVIRÁS
el/ella/Vd.	CANTARÁ	BEBERÁ	VIVIRÁ
nosotros/-as	CANTAREMOS	BEBEREMOS	VIVIREMOS
vosotros/-as	CANTARÉIS	BEBERÉIS	VIVIRÉIS
ellos/ellas/Vds.	CANTARÁN	BEBERÁN	VIVIRÁN

odmieniając nie odcinamy końcówek -ar, -er, -ir. We wszystkich grupach dodajemy takie same końcówki – to duże ułatwienie.

	LICZBA POJEDYŃCZA			LICZBA MNOGA
	yo	tu	el/ella	nosotros/-as	vosotros/-as	ellos/ellas
decir	diré	diras	dira	diremos	direis	diran
hacer	haré	haras	hara	haremos	hareis	haran
poder	podré	podras	podra	podremos	podreis	podran
poner	pondré	pondras	pondra	pondremos	pondreis	pondran
querer	querré	querras	querra	querremos	querreis	querran
saber	sabré	sabras	sabra	sabremos	sabreis	sabran
salir	saldré	saldras	saldra	saldremos	saldreis	saldran
tener	tendré	tendras	tendra	tendremos	tendreis	tendran
venir	vendré	vendras	vendra	vendremos	vendreis	vendran

Często w zdaniach tego typu wykorzystujemy określniki czasu takie jak: luego, mas tarde, esta noche, etc.

Te lo diré mañana. (Powiem Ci to jutro.)

Również do wyrażania niepewność, prawdopodobieństwo, wątpliwość.¿Quién será mi marido? (Kto zostanie moim mężem?)Typowe dla  czasu Futuro Imperfecto określniki to:

luego- potem, mañana-jutro, mas tarde-później, esta noche-dziś wieczorem, el año que viene-w przysłym roku, la semana que viene-w przysłym tygodniu, el mes que viene-w przysłym miesiącu,dentro de un mes-za miesiac, dentro de tres años-za trzy lata

Futuro Perfecto- Czas przyszły dokonany złożony

Futuro Perfecto to czas przyszły dokonany złożony, służący do wyrażania czynności przyszłej. Opisuje zazwyczaj czynność, która ma się skończyć w jakimś momencie w przyszłości.

Mañana habrá terminado el proyecto. Jutro będzie miał skończony projekt.
Tendré hijos cuando habré terminado los estudios. Będę miała dzieci jak będę miała skończone studia.

(Podmiot) + Futuro Imperfecto de HABER + Participio Pasado + dopełnienie.

Futuro Imperfecto de HABER jest toczasownik posiłkowy HABERodmieniany wFuturo Imperfecto .
Participio Pasado to imiesłów biernydanego czasownika opisujący akcję, którą chcemy wyrazić w zdaniu w Futuro Imperfecto. Futuro Imperfecto de HABER

Odmiana HABER  :  Futuro Imperfecto
yo	HABRÉ
tu	HABRÁS
el/ella/Vd.	HABRÁ
nosotros/-as	HABREMOS
vosotros/-as	HABRÉIS
ellos/ellas/Vds.	HABRÁN

Participios Pasado

Tworzenie: do czasowników zkończonych na -ar dodajemy końcówkę -ado

do czasowników zkończonych na -er, -ir dodajemy końcówkę -ido (np.: vivir – vivido)

Oprócz regularnych czasowników są równieżnieregularne.

Futuro Perfectoużywamy przy mówienia o czynności, która zakończy się przed pewnym określonym czasem (punktem) w przyszłości. Futuro Perfecto jest wykorzystywane do tworzenia hipotez w teraźniejszości i przeszłości.

Es muy tarde. Nuestros hijos ya habrán llegado a Madrid. (Jest bardzo późno. Nasze dzieci pewnie dotarły już do Madrytu.)

Używamy powyższego czasu w pytaniach na które nie oczekujemy odpowiedzi (pytania retoryczne)

Necesito una cacerola muy grande. ¿Dónde lo habrá comprado? (Potrzebuję dużego garnka. Gdzież go kupię?)

¿(PODMIOT) +Futuro Imperfecto de HABER + Participio Pasado +...? ¿Habrá sido capaz de mentirme? (Czyżby był w stanie mnie okłamać?) ¿Habrán limpiado toda la casa por ellos mismos? (Czyżby posprzątali mieszkanie sami?)

Przeczenia tworzymy natomiast za pomocąNO, które stawiamy między podmiotem, a czasownikiem posiłkowym HABER odpowiednio odmieniony.

(PODMIOT) +NO + Futuro Imperfectode HABER + Participio Pasado + No habíais comprado sal. Sempre olvidáis hacerlo. (Pewnie nie kupiliście soli. Zawsze zapominacie to zrobić.)

Numeros - Liczby

1.     uno

2.     dos

3.     tres

4.     cuatro

5.     cinco

6.     seis

7.     siete

8.     ocho

9.     nueve

10. diez

11. once

12. doce

13. trece

14. catorce

15. quince

16. dieciséis

17. diecisiete

18. dieciocho

19. diecinueve

20. veinte

21.veintiuno

22.veintidós

23.veintitrés

24.veinticuatro

25.veinticinco

26.veintiséis

27.veintisiete

28.veintiocho

29.veintinueve

Liczebniki takie jak uno i veintiuno. a także inne liczebniki zawierajace końcówkę -uno, które występują przed rzeczownikiem rodzaju męskiego skracamy do un.:un minuto -1 min.Natomiast, gdy takie liczebniki występują przed rzeczownikami rodzaju żeńskiego zmieniamy uno na una. una mesa - 1 stół

30. treinta
31. treinta yuno
32.treinta ydos
33. treinta ytres
34. treinta ycuatro
35. treinta y cinco
36.treinta yseis
37.treinta ysiete
38.treinta yocho
39. treinta ynueve

40. cuarenta
41.cuarenta yuno
42.cuarenta ydos
...

50. cincuenta
51.cincuenta yuno
52.cincuenta ydos
...

60. sesenta
61. sesenta y uno
62. sesenta y dos
....

70. setenta
71.setenta y uno
72.setenta ydos
...

80. ochenta

81.ochenta yuno
82.ochenta ydos
...

90. noventa
91. noventa y uno
92. noventa y dos
...

100. cien

100. cien
101.cientouno
102.ciento dos
103.cientotres
...

200. doscientos, -as
300. trescientos, -as
400. cuatrocientos, -as
500. quinientos, -as
600. seiscientos, -as
700. setecientos, -as
800. ochocientos, -as
900. novecientos, -as

Cientonie ma rodzaju żeńskiego.

1.000.mil 
2.000. dos mil
3.000. tres mil.
4.000. cuatro mil
5.000. cinco mil
6.000. seis mil
7.000. siete mil
8.000. ocho mil
9.000. nueve mil
...

1.000.000.un millón

1.000.000.000.mil millones 
1.000.000.000.000.un billion

LICZEBNIKI PORZĄDKOWE - NUMERALES ORDINALES

1.     primero, -a

2.     segundo, -a

3.     tercero, -a

4.     cuarto, -a

5.     quinto, -a

6.     sexto, -a

7.     septimo, -a

8.     octavo, -a

9.     noveno, -a

10.decimo, -a

11.undecimo, -a

12.duodecimo, -a

13.decimotercero, -a

14.decimocuarto, -a

15.decimoquinto, -a

16.decimosexto, - a

17.decimoseptimo, -a

18.decimooctavo, -a

19.decimonoveno, -a

20.vigesimo, -a

Od każdej formy męskiej tworzymy formy żeńskie zamieniając-o na-a.

Liczbę mnogą

Liczbę mnogąrzeczowników zakończonych nieakcentowaną samogłoską,lub akcentowanym -e, -a tworzymy przez dodanie końcówki -s.

LA MESA - LAS MESAS, EL DEDO - LOS DEDOS, EL CAFE - LOS CAFES, LA MAMA - LAS MAMAS

W pozostałych przypadkach, np. kiedy rzeczowniki zakończone są spółgłoską (oprócz -x ) albo -y tworzymy ich liczbę mnogą przez dodanie końcówki. -es.

LA MUJER - LAS MUJERES, EL RELOJ - LOS RELOJES, EL REY - LOS REYES

Rzeczowniki zakonczone na-s,więcej niż jednosylabowe i nieakcentowane na ostatniej sylabie, nie zmieniają się w liczbie mnogiej

EL LUNES - LOS LUNES, EL  ANALISIS - LOS ANALISIS

Zdania warunkowe I typu Si + Presente de indicativo + Futuro imperfecto

Używając pierwszego okresu warunkowego mówimy o wydarzeniu w przyszłości, które ma realną szansę, aby zaistnieć. Jednak niejest to pewne. 1 tryb warunkowy wyraża czynności możliwe do realizacji w przyszłości. Wykonanie czynności przyszłej ( Futuro Imperfecto) uzależnione jest od zaistniałej sytuacji ( Presente de Indicativo -czas terażniejszy prosty ). Si + Presente de indicativo + Futuro imperfecto.

Powyższy okres warunkowy jest równoważny z poniższą konstrukcją: Futuro imperfecto + Si + Presente de indicativo.Po Si nigdy nie używamy czasu Futuro!Si tengo tiempo, iré al cine. lub Iré al cine si tengo tiempo.) Jeżeli będę miał/a czas, pójdę do kina.

Zdania warunkowe II typuSi + Pretérito imperfecto de subjuntivo + Potencial simple.

. Często wyraża pragnienia,marzenia:Gdybym miał dużo pieniędzy, kupiłbym sobie samochód

Drugiego okresu warunkowego używamy mówiąc o teraźniejszości i przyszłości, jeśli istnieje niewielkie prawdopodobieństwo spełnienia warunku lub warunek nie może być spełniony.

Si + Pretérito imperfecto de subjuntivo + Potencial simple.

lubPotencial simple + Si + Pretérito imperfecto de subjuntivo.Si no lloviese/lloviera, daríamos una vuelta.  lub Daríamos una vuelta si no lloviese/lloviera.) Gdyby nie padało, poszlibyśmy na spacer.

Zdania warunkowe III typuSi + Pluscuamperfecto de subjuntivo + Potencial compuesto.

Wyraża czynności, które z jakiegoś powodu nie mogły odbyć się w przeszłości. Coś mogło zdarzyć się w przeszłości ale się nie zdarzyło.Si + Pluscuamperfecto de subjuntivo + Potencial compuesto.

Lub: Si + Pluscuamperfecto de subjuntivo + Pluscuamperfecto de subjuntivo.

Lub: Potencial compuesto/Pluscuamperfecto de subjuntivo + Si + Pluscuamperfecto de subjuntivo.

Si me hubieras pedido, te habría/hubiera ayudado. (lub Te habría/hubiera ayudado si me hubieras pedido.)  Gdybyś mnie (wtedy) poprosił, pomógłbym Ci.

Zdania warunkowe mieszanego typu

Wyrażają czynności niemożliwe do realizacji w teraźniejszości, ponieważ w przeszłości nie zostały wykonane czynności będące dla nich warunkiem koniecznym. Si + Pluscuamperfecto de subjuntivo + Potencial simple.

Lub: Potencial simple + Si + Pluscuamperfecto de subjuntivo.

Si se hubieran casado, tendrían ya hijos.  (lub Tendrían ya hijos si se hubieran casado.)  Gdyby się (byli) wtedy pobrali, mieliby już dzieci.

Rzeczowniki i rodzajniki

Rzeczownikiw języku hiszpańskim najczęściej poprzedzane są tzw. rodzajnikami (artículo). Użycie tych rodzajników jest bardzo istotne jeżeli chodzi o sens i znaczenie zdań w języku hiszpańskim. Istnieją oczywiście przypadki w których nie używamy rodzajników 9podajemy je ponieżej).
Ze względu na rodzaj podzielimy wyrazy na:  męski (masculino) i  żeński (femenino)oraz  ze względu na liczbę: pojedyncza (singular) i mnoga (plural)

• zawsze rzeczowniki osób i zwierząt płci męskiej stosowane są jako rzeczowniki rodzaju męskiego, posiadają one również swoje odpowiedniki płci żeńskiej będące rodzaju żeńskiego
  pj: el hombre , el caballo , el gato , el profesor
  ich żeńskie odpowiedniki: la mujer , la yegua , la gata , la profesora
• zazwyczaj rzeczowniki kończące się na -o są rodzaju męskiego
  pj: el cuaderno , el balso , el libro
  wyjątki: la mano , la radio , la foto , la moto , ...
• zazwyczaj rzeczowniki kończące się na -a są rodzaju żeńskiego
  pj: la ventana , la película , la casa
  wyjątki: el problema , el idioma , el tema , el sofa ,....
• rzeczowniki kończące się spółgłoską lub na -e mogą być rodzaju męskiego albo żeńskiego
  la lección , el lápiz , la clase , ....

RODZAJNIKI OKREŚLONE (Articulos Definidos)

Przed rzeczownikami mogą występować nastepujące rodzajniki określone (definidos):

	Masculino ( męski )	Femenino ( żeński )
singular	elgato	la gata
plurar	los gatos	las gatas
singular	el profesor	la profesora
plurar	los profesores	las profesoras

RODZAJNIKI OKREŚLONE użyjemy

• mówiąc o osobach, rzeczach, które są znane naszym rozmówcą
• mówiąc o osobach, rzeczach określanych za pomocą dodatkowych informacji
• przed rzeczownikami odnoszącymi się do miejsc, rzeczy, osób, które pojawiły się już podczas rozmowy
• mówiąc o konkretnych osobach, rzeczach, zjawiskach  oraz jedynych w swoim rodzaju
• przy  godzinie i dacie
• przed tytułami grzecznościowymi, naukowymi
• przed nazwą gór, rzek, itp.
• przed rzeczownikami abstrakcyjnymi gdy nie stosujemy przymiotnika
• przedmiotach, które znajdują się w każdym domu
• z rzeczownikami odnoszącymi się do części ciała

RODZAJNIKI NIEOKREŚLONE (Articulos Indefinidos)  przyjmują następujące formy

	Masculino ( męski )	Femenino ( żeński )
singular	ungato	una gata
plurar	unos gatos	unas gatas

STOSUJEMY RODZAJNIKI NIEOKREŚLONE

przed rzeczownikami odnoszącymi się do miejsc, rzeczy, osób, o których mówimy poraz pierwszy podczas rozmowy , które nie są znane naszym rozmówcą

• mówiąc o osobach, rzeczach, zjawiskach jednych z wielu tegorodzaju
• gdy stosujemy konstrukcję zdaniową z HAY
• dokonując oceny jakiejś osoby, rzeczy za pomocą przymiotnika
• używając rodzajnik nieokreślony w liczbie mnogiej w kontekście "kilka"
• NIE STOSUJEMY RODZAJNIKÓW ...
• przy : imonach,nazwiskach, nazwach miast, krajów
• w konstrukcji "NO HAY" , "NO TENER"
• gdy pytamy ogólnie o posiadanie czegoś.
• z rzeczownikami niepoliczalnymi
• w przypadku rzeczowników poprzedzonych zaimkami

STOPniowanie

W języku hiszpańskim używa się podobnie jak w języku polskim 3 stopni przymiotników. Są to :

• el positivo (równy) , el comparativo (wyższy) , el superlativo (najwyższy)

STOPIEŃ RÓWNY - EL POSITIVO
Przymiotniki w stopniu równym występują w konstrukcji porównawczej:

TAN .... COMO - TAK .../RÓWNIE.... JAK....

La falda es tan elegante como el pantalón.

STOPIEŃ WYZSZY - EL COMPARATIVO

Jeżeli jakaś cecha ma większe natężenie i chcemy ją pokreślić używając stopnia wyższego, przed przymiotnikiem musimy wstawimy más (z akcentem graficznym nad a) oznaczające bardziej.  más comodo - wygodniejszy

W momenice gdy chcemy powiedzieć o tym, że jakaś cecha występuje w mniejszym znaczeniu przed przymiotnikiem stawiamy  menos oznaczajace mniej.menosinteligente -mniej inteligentny

Aby podkreślić większe/mniejsze natężenie jakiejś cechy w stosunku do innej powiemy: MAS/MENOS .... QUE - BARDZIEJ/MNIEJ .... NIZ Przykład: Esta chica es mas simática que aquella.- Ta dziewczyna jest bardziej sympatyczna niż tamta.

STOPIEŃ NAJWYZSZY - EL SUPERLATIVO

el mas bonita - najładniejsza

El/la mas/menos .... de... - naj.../najbardziej/najmniej... z...

Antonio es el mas joven de la clase. - Antonio jest najstarszy z klasy.

ZAIMKI OSOBOWEwystępują w zdaniu w następujących przypadkach:

• jako podmiot, czyli JA , TY , ON/ONA, itd.
• jako dopełnienie bliższe MNIE, CIEBIE, JEGO, itd.
• jako dopełnienie dalsze MNIE, TOBIE, JEMU, itd.
• mogą być poprzedone odpowiednimi przyimkami,

Zaimki osobowe pełniące funkcję podmiotu to:

Yo-JA ,Tu – TY,, El/Ella-ON/ONA, Nosotros/-as-MY, Vosotros/-as- WY, Ellos/Ellas - ONI/ONE

Zaimki osobowe pełniące funkcję dopełnienia bliższego to:

Me	MNIE
Te	CIEBIE
Lo La	JEGO, GO, PANA JĄ, PANIĄ
Nos	NAS
Os	WAS
Los Las	ICH, PANÓW JE, PANIE

Zaimki osobowe pełniące funkcję dopełnienia dalszego to:

me-mnie,mi , te-tobie, le/se-jemu, jej, panu, pani , nos-nam, os-wam, les/se-im, państwu

Zaimki osobowe mogą być również poprzedzone w zdaniu przyimkiem. Wtedy przyjmują one poniższe formy: Mi, Ti, El/Ella/Usted, Nosotros/-as, Vosotros/-as,Ellos/Ellas/Ustedes

preparar para mi- przygotować dla mnie.Szczególny przypadek stanowi konstrukcja z przyimkiemCON, gdyż w zdaniu zaimki 1 i 2 os. l. Poj.:
conmigo, contigo Zaimki él/ella/ellos/ellas tworzą formęconsigoz przyimkiem CONtylko wtedy gdy zaimek osobowy jest zbieżny z podmiotem w zdaniu, czyli:Przykład:Él no quiere llevar a su hermano consigo.- On nie chce zabrać z sobą swojego brata.Ale:No quiero hablar con él.- Nie chcę z nim rozmawiać.

Alfabet

A

B

C

CHE

D

E

F

[a]

[be]

[ce]

[che]

[de]

[e]

[efe]

G

H

I

J

K

L

LL

[ge]

[hache]

[i]

[jota]

[ka]

[ele]

[elle]

M

N

Ñ

O

P

Q

R

[eme]

[ene]

[eñe]

[o]

[pe]

[cu]

[erre]

S

T

U

V

W

X

Y

[ese]

[te]

[u]

[uve]

[uve
doble ]

[equis]

[i griega]

Z

[zeta]

HISZPANIA topaństwo nad oceanemAtlantyckim i morzem Śródziemnym w południowo-zachodniej Europie, zajmujące ok. 85% pow. Płw. Iberyjskiego, Baleary (Majorka, Minorka oraz Ibiza), Wyspy Kanaryjskie oraz m. Ceuta i m. Melilla w Afryce Północnej

Nazwa pełna polska:Królestwo Hiszpanii,hiszp.España,hiszp.Reino de España

Powierzchnia:506 tys. km2

Ludność: ok.43,5 mln mieszkańców

Struktura narodowa:Hiszpanie 73%; Katalończycy 18%; Galisyjczycy 6%; Baskowie 2%; inni 1%

Struktura wyznaniowa:katolicy 94%; muzułmanie 1%; inni 5%

Stolica:Madryt

Ustrój:monarchia konstytucyjna

Podział administracyjny:17 regionów autonomicznych, 2 miasta autonomiczne (Ceuta, Melilla)

Język urzędowy:hiszpański, kataloński (regionalnie), galisyjski (regionalnie), baskijski (regionalnie)

Jednostka monetarna:euro (EUR)

Oficjalne strony WWW:www.congreso.es, www.sispain.org